Lại nóng câu chuyện tên miền, xuất hiện hàng loạt website giả mạo lãnh đạo Đảng, Nhà nước

Các tên miền này được đăng ký từ các tổ chức nước ngoài

Theo thông báo từ Văn phòng Quốc hội (VPQH), 36 tên miền đã nêu trên đều được đăng ký tại tổ chức ở nước ngoài và sử dụng dịch vụ ẩn giấu thông tin chủ thể.

Đáng chú ý, các Website được thiết kế với giao diện giống nhau và cùng đăng tin, bài tổng hợp về hoạt động của QH, các lãnh đạo QH và lãnh đạo các cơ quan của QH, gây hiểu lầm đây là các trang chính thức của QH. VPQH cho rằng, các hành vi giả mạo này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, làm nhiễu loạn thông tin, mất an toàn an ninh xã hội.

Nguồn: Danh sách từ VPQH cung cấp

Qua sự việc trên có thể thấy những vi phạm phần lớn xuất phát từ việc các chủ thể lợi dụng đăng ký các tên miền quốc tế và xây dựng trang thông tin điện tử tại các tổ chức ở nước ngoài để thực hiện lừa đảo qua mạng, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, cá độ, đánh bạc... Việc xử lý hành vi vi phạm này là vấn đề không đơn giản do khó xác định được chủ thể tên miền nên không thể can thiệp, xử lý đối với các trang thông tin điện tử vi phạm. Đây chính là nguyên nhân gây trở ngại trong công tác quản lý nhà nước về tên miền quốc tế dạng này.

Nhận diện và sàng lọc thông tin

Trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa IV về xử lý thông tin xấu độc trên mạng, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã nêu rõ cần phải nhận diện được vi phạm trên không gian mạng, việc đấu tranh xử lý vi phạm đòi hỏi có sự tham gia không chỉ của một số cơ quan chức năng mà của tất cả mọi người và toàn xã hội.

Để đấu tranh loại trừ thông tin xấu độc, thông tin xuyên tạc, sai sự thật đòi hỏi phải “nhận diện” được đâu nguồn thông tin chính thống đâu là không chính thống trên Internet. Những dấu hiệu nhận diện có thể xem xét trên các yếu tố như: tên miền được sử dụng cho Website; nội dung, cấu trúc Website; địa chỉ IP lưu trữ nội dung của Website, Website có xác thực số... Các nguồn tin chính thống, đặc biệt là tin tức chính trị, luật pháp của Việt Nam được đăng, phát trên báo điện tử, trang thông tin điện tử tổng hợp được cấp phép hoặc trên các trang thông tin điện tử của cơ quan Đảng, Nhà nước với “nhận diện” là sử dụng tên miền “.vn” theo quy định pháp luật: báo điện tử, trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của các cơ quan Đảng, Nhà nước phải sử dụng ít nhất 01 tên miền “.vn” và lưu giữ thông tin tại hệ thống máy chủ có địa chỉ IP ở Việt Nam (khoản 4, Điều 17, Luật Báo chí và khoản 9, Điều 2, Nghị định số 27/2018/NĐ-CP ngày 01/3/2018 sửa đổi bổ sung một số điều Nghị định số 72/2013/NĐ-CP về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng).

Các Website chính thống của các cơ quan, tổ chức thường có đầy đủ các chuyên mục tương ứng với chức năng nhiệm vụ, có giới thiệu về cơ cấu tổ chức, thông tin liên hệ, chứng thực rõ ràng.

Để hạn chế, ngăn chặn hành vi vi phạm trong cung cấp thông tin trên mạng có tính chất xuyên biên giới đòi hỏi có sự nỗ lực của các cơ quan quản lý trong nước, sự phối hợp của các cơ quan, tổ chức quốc tế cũng như các quốc gia khác. Bên cạnh đó, việc quản lý không đơn thuần là xử lý hành chính hay ngăn chặn bằng các biện pháp kỹ thuật, mà hơn hết, người sử dụng cần nâng cao khả năng tự sàng lọc, nhận diện thông tin trên mạng, tránh bị lợi dụng, lôi kéo vào các hoạt động tuyên truyền chống phá Đảng, Nhà nước.

Theo quy định pháp luật, báo điện tử, trang thông tin điện tử hoặc cổng thông tin điện tử của các cơ quan Đảng, Nhà nước phải sử dụng ít nhất 01 tên miền “.vn” và lưu giữ thông tin tại hệ thống máy chủ có địa chỉ IP ở Việt Nam. Tên miền quốc gia Việt Nam “.vn” là một trong những dấu hiệu tin cậy xác định nguồn tin chính thức.

Liên tiếp tranh chấp tên miền

Trong năm nay tại Việt Nam cũng ghi nhận nhiều vụ việc liên quan đến tranh chấp, xung đột về quyền sử dụng tên miền trong nước. Tính riêng 6 tháng đầu năm 2018 đã có 13 vụ tranh chấp tên miền. Các vụ việc tranh chấp quyền sử dụng tên miền của các thương hiệu lớn làm tốn không ít giấy mực báo chí phải kể đến vụ việc của tên miền samsungmobile.com.vn , ebay.vn , thebodyshop.com.vn , toyotavn.vn , camry.vn , bambooairway.vn… và gần đây nhất là trường hợp của tên miền e-sacombank.com.vn.

Nguyên nhân căn bản của vấn đề này là do các doanh nghiệp/ chủ thể vẫn chưa nắm rõ được các quy định liên quan đến việc đăng ký và sử dụng tên miền quốc gia “.VN”; dẫn đến quan niệm sai lầm rằng nếu tên thương mại, thương hiệu, sản phẩm được bảo hộ về sở hữu trí tuệ thì đương nhiên được “bảo hộ” đối với tên miền trên Internet.

Pháp luật Việt Nam đã quy định, nguyên tắc đăng ký sử dụng tên miền quốc gia “.VN” là bình đẳng, không phân biệt đối xử, đăng ký trước, được quyền sử dụng trước. Do đó, việc đăng ký sử dụng tên miền “.VN” là độc lập và không chịu sự điều chỉnh của các quy định về sở hữu trí tuệ. Khi xảy ra xung đột phát sinh giữa tên miền Internet và quyền sở hữu trí tuệ, doanh nghiệp cần phân biệt và lựa chọn cách thức giải quyết triệt để và phù hợp.

Gia Hưng