Thứ ba, 16/1/2018 | 17:00 GMT+7
Điều hành Uỷ ban quản lý vốn Nhà nước ("Siêu ủy ban") thế nào cho hiệu quả là một trong những vấn đề được các chuyên gia tranh luận sôi nổi trong buổi hội thảo của Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) tổ chức sáng nay (16/1).
Là người đầu tiên đưa ra ý kiến trong số 4 chuyên gia, ông Trương Đình Tuyển, nguyên Bộ trưởng Thương mại cho rằng, việc thành lập siêu ủy ban, còn giúp giảm bớt lợi ích nhóm giữa các đầu mối quản lý. Lấy ví dụ cho vấn đề này, ông Tuyển đã kể lại câu chuyện mà ông khẳng định là “có thật” của Bộ Công Thương dưới thời Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng.
"Lúc đó, một số doanh nghiệp thép cạnh tranh không lành mạnh. Cục quản lý Cạnh tranh nhận thấy điều này và lên kế hoạch đi thanh, kiểm tra. Tuy nhiên, một vị thứ trưởng phụ trách ngành đã ra lệnh không được thực hiện", ông Tuyển kể.
Ngoài ra, theo ông Trương Đình Tuyển, thách thức hiện nay là số lượng doanh nghiệp đã quá lớn nên câu chuyện quản lý thế nào cần đi đôi với đẩy mạnh cổ phần hoá, bán vốn và thu gọn đầu mối.
"Chúng ta luôn phải đặt ra câu hỏi làm thế nào để quản lý tốt hơn, nhưng không làm được thì phải làm những cách ít dở nhất, thu gọn quy mô doanh nghiệp Nhà nước lại", ông Tuyển nói. Theo ông, Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) được lập ra đến nay đã quá sức và chỉ mang nghĩa quản lý vốn, thay vì phát triển.
Chuyên gia kinh tế Trương Đình Tuyển tại hội thảo sáng nay (16/1). Ảnh: VEPR |
Cùng quan điểm này, TS Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) cũng cho rằng, việc thực hiện và vận hành Siêu ủy ban có thể lấy đi lợi ích nhóm, "bắt" các bộ phải chuyên tâm lo cho quản lý Nhà nước, không cài cắm lợi ích để làm chính sách quản lý méo mó.
Còn dưới góc nhìn của TS Võ Trí Thành, nguyên Phó Viện trưởng CIEM, việc sở hữu tài sản và quyền ra chính sách dễ nảy sinh 2 vấn đề là xung đột lợi ích và rủi ro đạo đức. Do vậy, việc thu gọn đầu mối quản lý sẽ giúp đề cao giám sát, cân đo năng lực, từ đó làm giảm thiểu xung đột lợi ích giữa các bên liên quan.
Tuy nhiên, một vấn đề đặt ra là làm thế nào để siêu ủy ban này hoạt động hiệu quả, khi mà hầu hết các chuyên gia đều cho rằng một ví dụ như SCIC đã "quá sức" trong quản lý vốn Nhà nước.
Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, vấn đề thành công và hiệu quả chính sách của ủy ban này là phải là nằm ở người quản lý. "Người lãnh đạo đó phải là người kỹ trị, chứ không phải là chính trị. Cách chúng ta nhầm lẫn giữa hai nhiệm vụ này nên khiến dư luận không yên tâm", bà Lan nhấn mạnh.
Trước câu hỏi liệu có cần thiết phải thành lập siêu ủy ban ở hiện tại, bà Lan cho rằng với quy mô doanh nghiệp Nhà nước lớn như hiện tại, thì việc thu gọn đầu mối là điều phải thực hiện.
"Trong báo cáo 2035, chúng tôi kiến nghị Việt Nam chỉ nên duy trì 20 doanh nghiệp Nhà nước, nên có lẽ lúc ấy không cần đến siêu uỷ ban. Nhưng với Việt Nam từ nay đến năm 2035 còn rất dài, chắc chúng ta vẫn cần siêu uỷ ban như vậy", bà Lan nhận định.
Minh Sơn
Sau hơn nửa thế kỷ thành lập, cuối tháng 3 này, UBND TP Hà Nội sẽ thực hiện bán toàn bộ số cổ phần đang nắm giữ tại thương hiệu quạt điện Thống Nhất lừng lẫy một thời. Mức giá khởi điểm được đưa ra ở mức 42.400 đồng/cổ phần.
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 09/NQ-CP chính thức thành lập Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Thủ tướng Chính phủ vừa ký Quyết định số 66/QĐ-TTg ngày 13/1/2018 lập Tổ công tác của Thủ tướng thực thi việc thành lập Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp (DN) - (thường được gọi tắt là "siêu uỷ ban" quản lý 5 triệu tỷ đồng).
Đại diện Tổng Công ty Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) cho biết, hiện nay nhiều doanh nghiệp (DN) đang có sự “chắp vá” về lãnh đạo chủ chốt, chưa chính thức về người đại diện pháp luật. Trong khi đó, hàng ngày, hàng tuần vẫn phải bán vốn, vẫn phải kinh doanh nhưng không có người đại diện pháp luật nên rủi ro rất cao.
Chính phủ chỉ đạo cổ phần hóa công ty mẹ Vinalines trong năm 2018 với phần vốn nhà nước chiếm 65% vốn điều lệ.