Cha mẹ mất, anh đứng tên sổ đỏ một mình có đúng luật?

Theo quy định tại Điều 645 Bộ luật dân sự năm 2005 về thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế thì:

“Thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là ba năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.”

Theo thông tin bạn cung cấp, bố bạn mất năm 1968, mẹ bạn mất 1975 để lại 2 mảnh đất không có di chúc), và hiện nay thời hiệu khởi kiện chia di sản thừa kế đã hết nên người sử dụng đất trong thời điểm hiện tại sẽ là người đứng tên (anh bạn) trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất.

Trong trường hợp anh bạn không thừa nhận đây là di sản chung chưa chia nên không áp dụng theo điểm 2.4 Phần I Nghị quyết 02/2004/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán Toàn án nhân dân tối cao hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình quy định về các trường hợp không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế sau:

- Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết và cần phân biệt như sau:

+ Trường hợp có di chúc mà các đồng thừa kế không có tranh chấp và thoả thuận việc chia tài sản sẽ được thực hiện theo di chúc khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo di chúc.

+ Trường hợp không có di chúc mà các đồng thừa kế thỏa thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo thoả thuận của họ.

+ Trường hợp không có di chúc và các đồng thừa kế không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng khi có nhu cầu chia tài sản, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.

- Trường hợp người chết để lại di sản cho các thừa kế nhưng các thừa kế không trực tiếp quản lý, sử dụng mà di sản đó đang do người khác chiếm hữu bất hợp pháp hoặc thuê, mượn, quản lý theo uỷ quyền… thì các thừa kế có quyền khởi kiện người khác đó để đòi lại di sản.

Đối chiếu quy định trên, bạn và anh bạn (đồng thừa kế) phải có sự thỏa thuận với nhau về việc phân chia di sản thừa kế. Nếu các bên không thỏa thuận được thì bạn hoàn toàn có quyền khởi kiện tòa án giải quyết việc chia tài sản chung theo quy định tại Nghị quyết 02/2004 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.