Tranh chấp lối đi chung, xử lý thế nào?

Luật gia Phan Thùy Dung - Công ty Luật TNHH Everest - trả lời:

Chúng tôi trích dẫn một số quy định của Luật Dân sự năm 2005 để anh (chị) tham khảo, như sau:

Quyền sử dụng hạn chế bất động sản liền kề: “Chủ sở hữu nhà, người sử dụng đất có quyền sử dụng bất động sản liền kề thuộc sở hữu của người khác để bảo đảm các nhu cầu của mình về lối đi, cấp, thoát nước, cấp khí ga, đường dây tải điện, thông tin liên lạc và các nhu cầu cần thiết khác một cách hợp lý, nhưng phải đền bù, nếu không có thoả thuận khác.” (Điều 273).

Quyền về lối đi qua bất động sản liền kề:“1. Chủ sở hữu bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có lối đi ra, có quyền yêu cầu một trong những chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi ra đến đường công cộng; người được yêu cầu có nghĩa vụ đáp ứng yêu cầu đó. Người được dành lối đi phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản liền kề, nếu không có thoả thuận khác. Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thoả thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định.3. Trong trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.” (Điều 275)

Như vậy, trong trường hợp này, phần đất của gia đình anh (chị) bị vây bọc bởi các bất động sản khác và không có lối đi ra, nên anh (chị) có quyền yêu cầu một trong những chủ sở hữu bất động sản liền kề dành cho mình một lối đi ra đến đường công cộng. Anh (chị) có thể thỏa thuận với gia đình nhà hàng xóm về việc dành lối đi này cho anh (chị), cũng như vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi. Anh (chị) phải đền bù phần giá trị tương ứng với lối đi đó cho gia đình nhà hàng xóm. Trong trường hợp có tranh chấp về lối đi, anh (chị) có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định.