Các dấu hiệu cơ bản của tội điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường sắt

Tội điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường sắt có các dấu hiệu cơ bản sau đây:

1. Các dấu hiệu thuộc về chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội phạm này là chủ thể đặc biệt, chỉ có những người có trách nhiệm trong việc điều động người khác điều khiển phương tiện giao thông đường sắt mới có thể là chủ thể của tội phạm này như: Giám đốc xí nghiệp vận tải đường sắt điều động người không có bằng lái, lái tàu hỏa; lái tàu hỏa có bằng lái giao tay lái cho người không có bằng lái tàu hỏa điều khiển.

Nếu điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường sắt chưa gây ra thiệt hại cho tính mạng hoặc chưa gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác thì người phạm tội phải là người đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm thì hành vi mới cấu thành tội phạm.

2. Các dấu hiệu thuộc về khách thể của tội phạm

Khách thể của tội phạm này cũng là trật tự an toàn giao thông đường sắt.

Đối tượng tác động của tội phạm này là người điều khiển phương tiện giao thông đường sắt không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường sắt. Các quy định này được quy định tại Luật đường sắt.

3. Các dấu hiệu thuộc về khách quan của tội phạm

a) Hành vi khách quan

Người phạm tội này là người thực hiện hành vi điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường sắt.

Điều động là ra lệnh, phân công, chỉ thị cho người khác. Điều động người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường sắt là ra lệnh, chỉ thị hoặc phân công những người bị pháp luật cấm điều khiển phương tiện giao thông đường sắt.

Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường sắt là giao phương tiện giao thông đường sắt cho người bị pháp luật cấm điều khiển phương tiện giao thông đường sắt.

b) Hậu quả

Hậu quả là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm này. Nếu hành vi điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường sắt mà chưa gây thiệt hại cho tính mạng hoặc chưa gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe, tài sản của người khác và người thực hiện hành vi chưa bị xử lý kỷ luật về hành vi này thì chưa cấu thành tội phạm.

Việc xác định thiệt hại cũng tương tự như đối với tội vi phạm các quy định tại các Điều 202, 203, 204, 205, 208, 209, 210 Bộ luật hình sự.

Nếu gây hậu quả rất nghiêm trọng hoặc hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thì người phạm tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 2, khoản 3 của điều luật.

c) Các dấu hiệu khách quan khác

Ngoài hành vi khách quan, đối với tội điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường sắt, nhà làm luật quy định một số dấu hiệu khách quan khác là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm như điều kiện đối với người điều khiển phương tiện giao thông đường sắt. Các điều kiện này được quy định tại Luật đường sắt.

Theo quy định tại Luật đường sắt thì những người sau đây không đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông đường sắt:

- Trong tình trạng không đủ sức khỏe để thực hiện nhiệm vụ được giao;

- Trong máu có nồng độ cồn vượt quá 80 mg/100 ml máu hoặc 40 mg/1 lít khí thở hoặc sử dụng các chất kích thích khác;

- Không có giấy phép, bằng, chứng chỉ chuyên môn tương ứng với nhiệm vụ được giao.

4. Các dấu hiệu thuộc về chủ quan của tội phạm

Cũng như đối với các tội vi phạm các quy định về an toàn giao thông, người thực hiện hành vi cản trở giao thông đường sắt là do vô ý (vô ý vì quá tự tin hoặc vô ý vì cẩu thả, nhưng chủ yếu là vô ý vì quá tự tin).