Mặt khách quan của tội chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy tài liệu bí mật công tác

a) Hành vi khách quan

Điều luật quy định ba hành vi khách quan, đó là: chiếm đoạt tài liệu bí mật công tác, mua bán tài liệu bí mật công tác và tiêu hủy tài liệu bí mật công tác.

Hành vi chiếm đoạt tài liệu bí mật công tác cũng tương tương tự hành vi chiếm đoạt tài sản trong các tội xâm phạm sở hữu, chỉ khác ở chỗ đối tượng chiếm đoạt không phải là tài sản mà là tài liệu bí mật công tác. So với hành vi chiếm đoạt tài sản, thì hành vi chiếm đoạt tài liệu bí mật công tác được người phạm tội thực hiện bằng nhiều thủ đoạn hơn hành vi chiếm đoạt tài sản quy định trong Chương các tội xâm phạm sở hữu.

Người phạm tội chiếm đoạt bí mật công tác vì là người có chức vụ, quyền hạn nên thông thường hành vi chiếm đoạt được thực hiện bằng hình thức lợi dụng chức vụ, quyền hạn, nên có thể coi hành vi chiếm đoạt tài liệu bí mật công tác là hành vi tham ô tài liệu bí mật công tác. Nếu người không có chức vụ, quyền hạn hoặc nếu có nhưng không lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt tài liệu bí mật đó thì lại thuộc trường hợp quy định tại Điều 263.

Tuy nhiên, ngoài hành vi tham ô, người phạm tội có thể còn có những thủ đoạn khác để chiếm đoạt tài liệu bí mật công tác như: cướp, bắt cóc nhằm chiếm đoạt, cưỡng đoạt, công nhiên chiếm đoạt, cướp giật, trộm cắp, lừa đảo, lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt. Nếu người phạm tội thực hiện hành vi chiếm đoạt bằng những thủ đoạn trên thì cũng phải lợi dụng chức vụ, quyền hạn thì mới là hành vi chiếm đoạt tài liệu bí mật công tác.

Hành vi mua bán tài liệu bí mật công tác cũng như hành vi mua bán hàng hóa,nhưng mua bán tài liệu bí mật công tác là hành vi đã bán tài liệu công tác mà mình có trách nhiệm bảo quản, giữ gìn, mua, xin, nhặt được hoặc chiếm đoạt tài liệu bí mật công tác để bán lại cho người khác; tàng trữ nhằm mục đích bán lại; vận chuyển để bán hoặc vận chuyển giúp cho người mua bán các tài liệu bí mật công tác.

Hành vi mua bán tài liệu bí mật công tác khác với hành vi mua bán hàng hóa và hành vi mua bán tài liệu bí mật nhà nước quy định tại Điều 263 ở chỗ hành vi mua bán tài liệu bí mật công tác chỉ những người có chức vụ, quyền hạn và lợi dụng chức vụ, quyền hạn để mua bán tài liệu bí mật công tác.

Tiêu hủy tài liệu bí mật công tác là hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài liệu bí mật công tác, làm cho tài liệu đó mất giá trị, không sử dụng được nữa như: đốt cháy, xé bỏ, xóa bỏ các tài liệu bí mật công tác. Hành vi này cũng tương tự như hành vi tiêu hủy tài liệu bí mật nhà nước quy định tại Điều 263 nhưng khác ở chỗ người thực hiện hành vi tiêu hủy tài liệu bí mật công tác phải là người có chức vụ, quyền hạn và lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tiêu hủy tài liệu bí mật có liên quan đến nhiệm vụ của mình.

b) Hậu quả

Hậu quả của hành vi chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy tài liệu bí mật công tác là những thiệt hại về vật chất và phi vật chất cho cơ quan, tổ chức và cho con người.

Cũng như đối với tội cố ý làm lộ bí mật công tác, hậu quả không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành tội phạm này, chỉ cần người phạm tội có hành vi chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy tài liệu bí mật công tác là tội phạm đã hoàn thành. Tuy nhiên, việc xác định của hậu quả của tội phạm vẫn rất cần thiết, dù nó không phải là dấu hiệu bắt buộc nhưng ní có ý nghĩa quan trọng trong việc quyết định hình phạt, vì hành vi chiếm đoạt, mua bán hoặc tiêu hủy tài liệu bí mật công tác nếu đã gây ra hậu quả thì tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội cao hơn trường hợp chưa gây ra hậu quả; nếu hậu quả gây ra là nghiêm trọng, thì người phạm tội còn bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo khoản 2 của điều luật.