Độ tuổi thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ trong thời bình là quy định được ghi nhận lần đầu tiên tại Pháp lệnh dân quân tự vệ năm 1996.
Theo đó, dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng, là thành phần của lực lượng vũ trang nhân dân, là lực lượng có vai trò quan trọng trong bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền, bảo vệ tính mạng, tài sản của nhân dân, tài sản của Nhà nước. Chính vì thế xây dựng lực lượng dân quân tự vệ “vững mạnh, rộng khắp” làm nòng cốt thực hiện công tác quân sự - quốc phòng ở cơ sở là một trong những chủ trương, chiến lược lớn của Đảng, Nhà nước.
Do đó, việc xây dựng, củng cố lực lượng Dân quân tự vệ rộng khắp, tổ chức lực lượng hợp lý, chất lượng cao, lấy xây dựng về chất lượng chính trị là chính, giúp phát huy vai trò công tác dân vận, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Và pháp luật đã quy định cụ thể độ tuổi thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ trong thời bình.