Giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt lần đầu tiên được ghi nhận tại Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 1990 và nội dung này tiếp tục được sửa đổi, bổ sung qua các Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sau này nhằm đáp ứng nhu cầu hoàn thiện pháp luật về thuế, góp phần hiệu quả vào công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực thuế.
Thuế tiêu thụ đặc biệt là một loại thuế gián thu, thu trực tiếp vào hành vi sản xuất, nhập khẩu các loại hàng hóa thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và hành vi kinh doanh các dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt. Theo đó, người nộp thuế là tổ chức, cá nhân trực tiếp thực hiện sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Căn cứ tính thuế tiêu thụ đặc biệt là giá tính thuế của hàng hóa, dịch vụ chịu thuế và thuế suất. Giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hàng hóa, dịch vụ là giá bán ra, giá cung ứng dịch vụ chưa có thuế tiêu thụ đặc biệt và chưa có thuế giá trị gia tăng.