Sự có mặt của thành viên Hội đồng xét xử và Thư ký Tòa án là quy định được ghi nhận lần đầu tiên tại Bộ luật tố tụng hình sự năm 1988 với tên gọi “Thay thế thành viên của Hội đồng xét xử trong trường hợp đặc biệt”.
Tố tụng hình sự là cách thức, trình tự tiến hành các hoạt động của các cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng, của các cơ quan nhà nước khác và các tổ chức xã hội góp phần vào việc giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự.
Theo đó, trong phiên tòa hình sự sơ thẩm thì Hội đồng xét xử cùng với Thư ký Tòa án là những thành phần quan trọng và không thể thiếu. Sự có mặt của họ đóng vai trò quyết định rằng phiên tòa có được diễn ra hay không, chính vì vậy trường hợp vắng mặt hoặc có sự thay đổi thì phải tuân thủ theo các quy định pháp luật tố tụng.