Chống phá cơ sở giam giữ được thể hiện bằng các hành vi phá trại giam, tổ chức vượt trại giam, đánh tháo người bị giam, người bị dẫn giải hoặc trốn trại giam với mục đích nhằm chống chính quyền nhân dân.
Tội danh này thuộc nhóm tội xâm phạm an ninh quốc gia, được quy định lần đầu tiên tại Bộ luật hình sự 1985. Đây là những hành vi nguy hiểm cho xã hội được thực hiện với lỗi cố ý xâm phạm độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, chế độ xã hội, chế độ Nhà nước, xâm hại sự tồn tại, sự vững mạnh của chính quyền nhân dân.
Tội chống phá cơ sở giam giữ nói riêng, các tội phạm khác nói chung trong nhóm tội xâm phạm an ninh quốc gia có tỷ lệ phạm tội rất cao. Chính vì tính chất đặc biệt nguy hiểm mà bộ luật hình sự quy định hình phạt áp dụng đối với nhóm tội danh này rất nghiêm khắc.